Voorlichting over veilig en gezond werken in het Openbaar Vervoer.
2015
In het overleg voor de CAO 2010 hebben OV werkgevers aan de vakbonden belooft een kenniscentrum over de arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer te realiseren. Omdat deze belofte in 2015 door onbekende redenen nog niet was ingelost hebben ervaringsdeskundigen op het gebied van arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer op journalistieke wijze, zelf maar een kenniscentrum over arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer opgericht.
Dit kenniscentrum heeft als doel, informatie te verstrekken over gezondheidsproblemen bij buschauffeurs en het gebrek aan positieve ontwikkelingen bij de bestrijding van beroepsziekten in het stads en streekvervoer. Waarom worden de zware arbeidsomstandigheden in deze branche niet aangepakt en schiet de controle tekort op het handhaven van de wettelijke beschermende regelgeving. Er zijn voldoende onderzoeken en rapporten verschenen waaruit blijkt dat het risico op beroepsziekten in het openbaar vervoer vele malen hoger is dan wat daar normaal over naar buiten komt. Inspraak over hun arbeidssituaties is voor het personeel in het OV een wassen neus. Als alle keuzes al gemaakt zijn, mogen ze voor de show hun mening ook nog even geven.
Ondernemingsraden in het OV zijn over het algemeen te laag opgeleid, hier en daar gedeeltelijk omgekocht en over het paard getild en niet in staat daadkrachtig te reageren als hun werkgever de wettelijke regelgeving (Arbowet) aan de laars lapt. Werkgevers geven officieel het personeel zelf de schuld van het zeer hoge ziekteverzuim.
Het werk op de bus of tram tast de gezondheid aan. Veel voorkomende klachten bij buschauffeurs in het openbaar vervoer zijn.
- Degeneratieve nekklachten, versleten wervels, pijn in nek, hoofdpijn, uitstraling naar de armen, wakker worden met tintelende vingers.
- Degeneratieve rugklachten, versleten wervels, pijn in de rug, moeite met staan, uitstralingen naar de benen.
- Hartklachten, vermoeidheid, vergroot hart door te weinig beweging.
- Vaatklachten en/of oedeem, lekkage in de vaten en roestvlekken op het scheenbeen, dikke enkels en voeten van het vocht, je kan je kuiltjes in drukken.
- Carpaletunnelsyndroom, moeite bij het bewegen van de vingers en handen.
- Slaapproblemen door pijn in de Torso (door te veel schokken en trillingen op werkplek).
- Schouderklachten, verkalking op de pees aanhechting, pijn bij het optillen van je arm, afgescheurde pezen na te veel medische infiltratie.
- Obesitas, vetzucht, vermoeidheid, bijverschijnsel van medische ingrijpen n.a.v. schouderklachten met corticosteroïden.
- Uitval van het immuunsysteem, bijverschijnsel van medische ingrijpen n.a.v. schouderklachten met corticosteroïden. Kan ook kaalheid veroorzaken.
- Slaapapneu, zware vermoeidheid, gebrek aan concentratie, snel gepikeerd, veel tussendoor slaapjes, dichtvallen van de ogen tijdens het werk, nacht zweten, schade aan ingewanden, verhoogde kans op hartklachten.
- Triggerfinger, vingers die niet soepel dicht gaan maar in schokjes.
- Tinnitus(oorsuizen), een piep in je oor.
- Diabetes, vermoeidheid, insulineprobleem.
- Artrose, zere en stijve vingers en knokkels.
- Fertiliteits-problemen, problemen met vruchtbaarheid, slecht zaad.
- Blaas en darmkanker, door te weinig lichaamsbeweging en te weinig toilet tijd.
- Plasprobleem, een zwakke dikke straal door een verslapte blaas (combinatie van het lang ophouden en te veel schokken en trillingen) is wat anders dan alleen een sterke dunne straal door b.v. prostaatprobleem.
- Psychische problemen, PSA, het niet meer aankunnen, huilbuien en stress.
Met het stijgen van de dienstjaren neemt de kans op meerdere gezondheidsklachten tegelijk extreem toe.
Naast bedrijven die verplicht zijn hun werknemers voorlichting te geven, geven ook branches en sectoren voorlichting over veilig en gezond werken. De voorlichting kent vele verschillende verschijningsvormen: folder, brochure, instructiefilmpje, informatiebijeenkomst, cursus, website, maar ook voorlichtingscampagne. Voorbeelden van websites die werknemers informeren over veilig en gezond werken zijn: www.fnvbondgenoten.nl, www.arbouw.nl, www.gezondtransport.nl, www.5xbeter.nl en www.arbografimedia.nl. Een voorbeeld van een voorlichtingscampagne is ‘Heftruckhelden’ (zie: www.heftruckhelden.nl).
Overheidscampagnes gericht op veiligheid en gezondheid werknemers.
Naast bedrijven, branches en sectoren initieert ook de overheid campagnes gericht op veilig en gezond werken. Zo is in 2010 het Actieplan Arbeidsveiligheid gestart. Met dit plan dat een looptijd van twee jaar kent, beoogt de overheid een vermindering van 25% van het aantal ongevallen met letsel en verzuim bij deelnemende bedrijven eind 2012 (zie: www.samenveiligwerken.nl). Van 2012 tot 2015 loopt het Actieplan Gezond Bedrijf, een samenwerking tussen het ministerie van SZW samen met het ministerie van VWS. Met dit plan gericht op MKB-bedrijven stimuleert en faciliteert de overheid werkgevers om de vitaliteit en gezondheid van hun werknemers te bevorderen. Het geregisseerd ontmantelen van de inspectie SZW maakt het werkgevers wel erg makkelijk de wettelijke regelgeving te ontduiken.
Twee jaarlijkse Europese campagne.
Sinds 2000 initieert het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk (EU-OSHA) een jaarlijkse Europese campagne om het bewustzijn over arbeidsomstandigheden te vergroten. Sinds 2008 is de looptijd van de veiligheidscampagne twee jaar. Voorjaar 2012 is de campagne ‘Samen sterk voor preventie’ gestart. Een belangrijk onderdeel van de campagne is de Goede Praktijken Competitie, waarbij bedrijven worden opgeroepen hun goede praktijken te delen. De eerder genoemde voorlichtingscampagne ‘Heftruckhelden’ heeft in 2012 de Goede Praktijken Competitie gewonnen. Zie: www.arboineuropa.nl.
Vanuit het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten,New York, 16-12-1966 voortvloeiende uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens heeft dit kenniscentrum de intentie om door vrije nieuwsgaring, journalistiek onderzoek en verspreiding van de gevonden informatie de maatschappelijke doelstelling om arbeidsomstandigheden voor buschauffeurs in het openbaar vervoer weer in balans te brengen met de Wettelijke regelgeving. Het blijkt namelijk dat door het negeren van wettelijke richtlijnen, fulltime buschauffeurs een verminderende kans hebben hun pensioen gerechtelijke leeftijd in redelijke gezondheid te halen, 8 van de 9 chauffeurs haken gehinderd door ernstige gezondheidsklachten eerder af dan de bedoeling is. Dat blijkt niet alleen uit Nederlandse cijfers maar ook uit internationale cijfers. De problematiek is grensoverschrijdend.
Het team achter deze site bestaat uit ervaringsdeskundigen, veiligheid- en arbeids-deskundigen en trillingsexperts die belangeloos en met passie hebben bijgedragen om de nodige informatie bij elkaar te sprokkelen. Diverse professoren hebben met het doen van empirisch onderzoek, bijgedragen aan de conclusies en hebben hun fiat gegeven tot het vrij berichten op deze site over de door hun gevonden gegevens.
Vaak wordt een mening gevormd door verkeerde aannames, vooroordelen en het (bewust) onjuist interpreteren van aangeboden halve waarheden. Vanwege het financieel verklevend belang dat meerdere betrokken invloedrijke partijen hebben in de OV fraude is een wegwijzer zoals Sikoss noodzakelijk en verhelderend.
Sikoss kan juist door jarenlange betrokkenheid, standpunt verbeterende achtergrond informatie toe voegen, waardoor het mogelijk is de ontbrekende schakels toe te lichten en zodoende een helder beeld te schetsen van de werkelijke arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer, mogelijk is dat schadelijk voor uw moreel kompas.
Het verzamelen van gerelateerde informatie is lastig en vaak listig verstopt in niet te controleren camouflerende volzinnen, er is dan ook voldoende reden om bewijslast tegen te gaan, door regel overtredend te zijn is de kostprijs van het OV volgens een ruwe schatting in Nederland een kleine 2,5 miljard euro per jaar te laag, letterlijk over de rug van de werknemers in het openbaar busvervoer. Een financieel voordeel dat, behoudens her en der wat strooigoed ter verkleving, volledig in de zakken van toezichthouders, opdrachtgevers en concessieverleners blijft zitten. Na bestudering van buitenlandse bedrijfsvoeringen en gebruikt materieel zijn deze overtredingen afhankelijk van de ter plekke geldende wettelijke regels vergelijkbaar overtredend. België kent vergelijkbare normen als Nederland en in Duitsland liggen de normen scherper waardoor mening openbaarvervoerbedrijf aldaar op het randje van de afgrond balanceert.
Oorzaak en gevolg.
Op wens van de overheden worden er van voor 1980 lage vloer bussen ingezet in het openbaar vervoer om ook de minder mobiele personen makkelijk mee te kunnen nemen. Deze verlaagde bussen zijn beperkt in de veer hoogte en schok demping. De vering en schok demping is niet goed genoeg om de schokbelasting voor het personeel onder de actienorm te krijgen. Dertig jaar later blijkt de reden voor deze verlaging achterhaalt. Door voortschrijdende technische ontwikkelingen zitten invaliden nu in een elektrische rolstoel die door bedrijfsregels niet meegenomen mogen worden en bejaarden ontwijken de bus vanwege de verplichte racemodus van buschauffeurs en randgroepjongeren op de achterbank. De zware fysieke arbeidsomstandigheden zijn (schokbelasting en immobiliteit), nu met de computer,video en GPS controle als digitale tempo trommelaar, op de lange duur verantwoordelijk voor ernstige bewegingsbeperkende lichaamsschade.
Om de opdrachtgever op de seconde inzicht te geven op vertrek tijden van bussen wordt door de werkgever GPS data verzamelt. Omdat deze data aan een identificeerbare personen te koppelen is valt de verwerking van GPS data onder wet WBP, desondanks wordt deze data gebruikt om chauffeurs ter verantwoording te roepen als ze twee minuten te laat van een halte zijn vertrokken. Dit opjaag systeem veroorzaakt uiteindelijk de race modus bij het personeel op de bus! Waren de opdrachtgever en de werkgever maar zo minutieus op het nakomen van hun eigen wettelijke Arbo verplichtingen.
Signalering, advies en ondersteuning.
Arbodiensten, adviesbureaus en zelfstandigen geven advies en ondersteuning.
Werkgevers kunnen zich bij het opstellen en uitvoeren van een goed arbeidsomstandigheden- en ziekteverzuimbeleid laten ondersteunen door arbodiensten, adviesbureaus, zelfstandig werkende gecertificeerde deskundigen of re-integratiebureaus. Producten die werkgevers moeten afnemen van gecertificeerde deskundigen zijn:
- toetsen van de RI&E en het bijbehorende plan van aanpak (lichte toets en vanaf 25 werknemers in dienst);
- het begeleiden van zieke werknemers;
- het uitvoeren van het vrijwillig periodiek medisch onderzoek (PMO);
- het uitvoeren van aanstellingskeuringen (als dat noodzakelijk is voor de functie).
Brancheorganisaties en kennis- en onderzoeksinstituten betrokken bij veiligheid op het werk.
Ook brancheorganisaties bewegen zich op het terrein van veiligheid op het werk. Dat gebeurt op verschillende manieren. Sommige branches sluiten een contract met een of meerdere arbodiensten om de dienstverlening goedkoper aan te bieden aan de leden. Andere branches werken samen met een of meer arbodiensten om de dienstverlening toe te spitsen op de specifieke problemen van de branches. Een aantal branches gaat veel verder en zet zogenoemde brancheloketten op die medewerkers van de branche arbodiensten en andere dienstverleners strak aansturen. Ook werkgevers- en werknemersorganisaties hebben gespecialiseerde kennis- en adviescentra opgezet. Voorbeelden zijn ‘Gezond Transport’ voor het goederenvervoer- en de logistieke branche en ‘Arbouw’ voor de sector bouw. Deze kennis- en adviescentra dragen bij aan onderzoek, instrumentontwikkeling en kennisverspreiding.
Arbeidsomstandigheden.
Goede arbeidsomstandigheden bevorderen duurzame inzetbaarheid. De Inspectie SZW werkt aan een toezicht beleid waarin ze mensen perspectief geeft op werk, arbeidsongevallen en beroepsziekten zoveel mogelijk voorkomt, en ziekteverzuim en Wia-instroom zo laag mogelijk houdt. Duurzame inzetbaarheid is, in verband met de toenemende vergrijzing van de (beroeps)bevolking, van groot belang voor de toekomstige arbeidsmarkt.
De veiligheid en gezondheid van werknemers
Een gezonde en veilige arbeidsplek voor werknemers draagt bij aan een goed werk klimaat. Werknemers die onder gezonde en veilige omstandigheden hun werk kunnen doen worden minder vaak ziek, overspannen of arbeidsongeschikt en presteren doorgaans beter. Hiermee besparen werkgevers zich (hoge) ziekte- en vervangingskosten en verzekeringspremies. De Arbeidsomstandighedenwet, het Arbobesluit en de Arboregeling bepalen voor werkgevers en werknemers wat de rechten en plichten zijn op het terrein van veilig en gezond werken.
Het Spui 188 te Den Haag.
De brancheorganisatie van het openbaar vervoer, het KNV heeft de afgelopen jaren in samenwerking met alle OV bedrijven het onderzoek naar de arbeidsomstandigheden in het openbaar busvervoer tegengewerkt. Het in de CAO afgesproken kenniscentrum is nog niet van de grond gekomen. Alle CAO partijen zijn daar nu 6 jaar nalatig in. Ook bij de NS gaat niet alles zo als zou moeten en is de situatie eigenlijk gelijk als op de bus. Vragen? Heeft u nog vragen over het arbeidsomstandigheden beleid van Koninklijk Nederlands Vervoer, dan kunt u zich wenden tot: Koninklijk Nederlands Vervoer, postbus 19365, 2500 CJ Den Haag. Dit pand is overigens een broeinest van OV gerelateerde stichtingen en BV"s. Worden CAO voorstellen gedaan, de politiek bespeelt, wetsvoorstellen uitgewerkt en gedragsregel opgesteld en uiteindelijk het eigen vlees gekeurd en beplakt met nietszeggende certificaten en keuringsstickers.
Beïnvloeden sociale en fysieke omgeving.
Voorkómen en beperken gezondheidsschade door drie vormen omgevingsbeïnvloeding.
Via het beïnvloeden van de sociale en fysieke omgeving kan arbeidsgerelateerde gezondheidsschade voorkomen of beperkt worden. Het kan hierbij gaan om (Hooftman et al., 2012):
- primaire preventie;
- secundaire preventie;
- tertiaire preventie.
Bij primaire preventie aanpak gericht op wegnemen risico's.
Bij primaire preventie is de aanpak gericht op het wegnemen van de risico’s. Dit wordt ook wel bronaanpak genoemd. Denk hierbij aan organisatorische verbeteringen, zoals het aanstellen van een preventiemedewerker.
Secundaire preventie gericht op minder risicovol maken van risicosituaties.
Secundaire preventie is gericht op het minder risicovol maken van risicosituaties. Het risico wordt niet weggenomen, maar de kans op een ongeval wordt voorkomen door het beschermen van werknemers. Het gaat hierbij om persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals het dragen van een helm of handschoenen, en om technische verbeteringen, bijvoorbeeld afscherming van machineonderdelen. Het aanbieden van een cursus 'omgaan met werkgerelateerde stress' valt ook in deze categorie.
Tertiaire preventie gericht op beperken gezondheidsschade bij ongeval.
Tertiaire preventie richt zich op het beperken van de gezondheidsschade bij een ongeval. Het gaat hierbij dus niet om het voorkomen van een risicovolle situatie of ongeval, maar om het verminderen van de gerelateerde gezondheidsschade. EHBO'ers, nooduitgangen en brandslangen, maar ook vertrouwenspersonen zijn voorbeelden van deze vorm van preventie gericht op het voorkomen en beperken van arbeidsgerelateerde gezondheidsschade.
U bent op geen enkele wijze verplicht tot het lezen van deze informatie. In deze sector is het niet gebruikelijk om werkelijke relevante informatie te verstrekken of er open over te schrijven. Dus als U er niets van wil leren, is het beter elders plaatjes te kijken.
Redactie Internationaal Kenniscentrum Stad & Streek.
Hoe het zit met de fotorechten op de site kunt u hier lezen,
Betrokkenen hebben de mogelijkheid achteraf, na publicatie op internet via This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. , commentaar te leveren op persoonsgegevens over hen die evident onjuist zijn.
Disclaimer:
De informatie op deze site wordt met doorlopende aandacht en zorg samengesteld en onderhouden. Fouten kunnen echter altijd voorkomen. De informatie op deze website is informatief en van journalistieke aard. Er kan op geen enkele wijze rechten worden ontleend aan de informatie op de website. www.sikoss.info aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die op enigerlei wijze voortvloeit uit het gebruik van de website of uit de onvolledigheid en/of onjuistheid of non-beschikbaarheid van de op de website verstrekte informatie. Deze website bevat hyperlinks en/of verwijzingen naar andere websites die niet door Sikoss wordt beheerd. Deze zijn opgenomen ter informatie van de bezoekers/ lezers. Sikoss geeft geen garantie en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid met betrekking tot de inhoud, het gebruik en de beschikbaarheid van dergelijke websites. Sikoss garandeert niet dat aan hen toegezonden e-mails of andere elektronische berichten tijdig worden ontvangen en verwerkt en aanvaardt geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van de niet tijdige ontvangst of verwerking van aan haar gezonden e-mails of andere elektronische berichten. Intellectuele eigendomsrechten, waaronder begrepen, informatie, teksten, afbeeldingen, logo’s, foto’s op deze website zijn vrij. Het verveelvoudigen en openbaar maken van de inhoud van deze website in welke vorm en op welke wijze ook, is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming toegestaan.
Het concept van vrije kennis (open kennis, open inhoud, vrije inhoud, open content, vrije content) houdt in dat werken onder een vrije licentie worden gepubliceerd. Met kennis of inhoud kunnen teksten, afbeeldingen, geluid of video zijn bedoeld. Vrij betekent hier dat de licentie (een juridische tekst) het kopiëren van die informatie en (afhankelijk van de gekozen licentie) ook het bewerken en verspreiden expliciet toestaat. Wel zijn er normaliter nog enkele voorwaarden eraan verbonden, zoals het vermelden van de schepper van het werk.
Het idee om inhoud vrij ter beschikking te stellen komt oorspronkelijk uit de wereld van de vrije software uit de jaren tachtig. De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld als journalistieke en algemene informatie.
Er kunnen geen rechten aan deze gegevens worden ontleend. Sikoss is niet aansprakelijk voor schade welke kan ontstaan als gevolg van onjuiste of incomplete informatie op deze website. Informatie verzonden aan Sikoss via de e-mail of de website van Sikoss is niet beveiligd maar wordt met betrekking op medische gegevens als vertrouwelijk beschouwd.
De concept informatie op deze website geeft mogelijk niet de meest recente ontwikkelingen weer. Het gebruik van deze website is onderworpen aan de hierna volgende bepalingen en voorwaarden. Met name wanneer u ons via deze website persoonlijke informatie stuurt, gaat u akkoord met de onderstaande voorwaarden. Indien u niet akkoord bent met deze gebruiksvoorwaarden, verzoeken wij u vriendelijk geen gebruik te maken van deze website.
Betrokkenen hebben recht op correctie: Ze mogen op grond van artikel 36 Wbp verzoeken om verbetering, aanvulling, verwijdering of afscherming van gegevens indien ze feitelijk onjuist zijn of voor het doeleinde onvolledig of niet ter zake dienend, dan wel anderszins in strijd met een wettelijk voorschrift worden gepubliceerd. Bij het omgaan met correctie verzoeken maakt het verschil op welke rechtvaardigingsgrond de publicatie is gebaseerd. De betrokkene die toestemming heeft gegeven voor de publicatie kan deze toestemming altijd intrekken. Sites moeten in een dergelijk geval altijd gehoor geven aan een verzoek tot verwijdering en bij de technische inrichting van hun systemen op voorhand rekening houden met deze mogelijkheid. Als de publicatie is gebaseerd op een van de andere rechtvaardigingsgronden, kan een betrokkene om verwijdering of correctie vragen indien de persoonsgegevens feitelijk onjuist zijn, voor het doeleinde onvolledig of niet ter zake dienend, dan wel anderszins in strijd met een wettelijk voorschrift worden gepubliceerd.
Recht van verzet. Naast het recht op correctie en verwijdering kent de Wbp betrokkenen ook een recht van verzet toe. Dit recht is alleen van toepassing als de publicatie gerechtvaardigd wordt door een rechtvaardigingsgrond onder artikel 8 onder e of f Wbp (de goede vervulling van een publiekrechtelijke taak of de uitkomst van een individuele belangenafweging).
Bovenop de bepalingen mag een betrokkene verzet aantekenen tegen de publicatie, met een beroep op bijzondere persoonlijke omstandigheden. Dit ‘recht van verzet’ heeft betrekking op publicaties die op zich rechtmatig zijn, maar die, door de bijzondere omstandigheden van de betrokkene, onrechtmatig kunnen zijn jegens de betrokkene. Als een betrokkene verzet aantekent, dient de verantwoordelijke een nieuwe, specifieke afweging te maken tussen zijn eigen (gerechtvaardigde) belangen en de belangen van de betrokkene. Indien de betrokkene het niet eens is met het resultaat van die hernieuwde afweging, kan hij de rechter om een beslissing vragen.
- De publicatie van persoonsgegevens op internet valt onder de journalistieke exceptie als zij een uiting is van algemeen maatschappelijk belang die in journalistieke hoedanigheid wordt gedaan (dus niet perse als journalist). Of een uiting met recht en reden een uitsluitend journalistiek doeleinde beweert te dienen, dient te worden beoordeeld door de uiting in zijn context te bekijken en daarna tot een afweging van belangen te komen. Bij die beoordeling hanteert het CBP de volgende criteria:a is de activiteit gericht op (objectieve) informatieverzameling en verstrekking?
- Gaat het om een regelmatige bezigheid?
- Gaat het erom iets van maatschappelijke strekking aan de orde te stellen?
- Kent de publicatie een recht van repliek of rectificatie achteraf?
Alleen als een publicatie aan alle vier criteria voldoet, is de journalistieke exceptie in ieder geval van toepassing.
Objectieve informatieverzameling:
Is de publicatie gericht op min of meer objectieve informatieverzameling en verstrekking? Bij dit criterium telt niet alleen de publicatie zelf, maar ook de aard van de reacties als het om een interactieve publicatie gaat. Om in aanmerking te komen voor de journalistieke exceptie is van belang of er onderscheid wordt gemaakt tussen feiten, beweringen en meningen, zoals de Raad voor de Journalistiek ook vaststelt in zijn Leidraad.95) Of een publicatie met reactiemogelijkheid of discussieforum zich kan beroepen op de journalistieke exceptie, hangt mede af van de kwaliteit van de moderatie van reacties van bezoekers. Kan iedere bezoeker van de website vrijuit bijdragen toevoegen die evident schadelijk zijn voor derden, of vindt er controle plaats op de reacties?
Regelmatige bezigheid:
Of een publicist betaald wordt voor zijn publicatie, is niet wezenlijk voor het bepalen van de reikwijdte van de journalistieke exceptie. Het is slechts aan weinigen gegeven om geld te verdienen met een (zelfstandige) publicatie op internet, terwijl met de publicatie wel een groot maatschappelijk belang gediend kan zijn. Beoordeeld wordt of het een regelmatige activiteit betreft. Een weblog met een paar verouderde bijdragen kan zich minder snel beroepen op de journalistieke exceptie dan een publicatie waarop regelmatig nieuwe bijdrages verschijnen.
Maatschappelijke strekking:
Vrij debat over maatschappelijke onderwerpen is van algemeen belang. Uitingen van activisten of belangenorganisaties waarin persoonsgegevens worden verwerkt, kunnen van grote waarde zijn om ernstige misdrijven en misdragingen aan het licht te brengen, om de openbare veiligheid en gezondheid te beschermen en misleiding te voorkomen van het publiek door handelingen en uitspraken van personen of organisaties. Daaruit vloeit evenwel niet voort dat elke dergelijke publicatie van persoonsgegevens op internet een louter journalistiek doeleinde dient. Of het bij een publicatie van persoonsgegevens gaat om een verwerking voor uitsluitend journalistieke doeleinden, hangt mede af van de overige drie beoordelingscriteria en de hoedanigheid van personen over wie persoonsgegevens worden gepubliceerd. Als een publicatie bijvoorbeeld misdragingen bekendmaakt van een volksvertegenwoordiger of directeur van een bekend of groot bedrijf en de publicatie gebaseerd is op voldoende documentatie om aannemelijk te zijn, dient de publicatie allicht een algemeen maatschappelijk belang. Als een publicatie daarentegen gedetailleerd het privéleven blootlegt van een onbekende persoon, wiens gedragingen niet van invloed zijn op het functioneren van de maatschappij, valt een algemeen belang niet snel te construeren.
Recht van repliek:
Om in aanmerking te komen voor de journalistieke exceptie dient er tenslotte een recht van repliek te zijn. Dat recht houdt in dat betrokkenen een recht van antwoord of rectificatie achteraf hebben van onjuiste informatie, juist omdat de rechten op inzage of correctie niet van toepassing zijn op uitingen met een uitsluitend journalistiek, artistiek of literair doeleinde. Volgens de aanbeveling van de Raad van Europa heeft iedere betrokkene het recht om (kosteloos) te reageren op onjuiste feiten over hem of haar in de media, voor zover die feiten zijn of haar persoonlijke rechten aantasten. De reactie moet een vergelijkbaar prominente plaats krijgen in de publicatie als de oorspronkelijke uiting. repliek te publiceren; als de repliek veel langer is dan nodig of inhoudelijk niet beperkt tot verbetering van de betwiste feiten. Het recht is ook niet van toepassing als de betrokkene geen geldig belang heeft bij de repliek of als de repliek in een andere taal is gesteld dan de oorspronkelijke publicatie. Bij de beoordeling of een publicatie onder de journalistieke exceptie valt, dient zwaar mee te wegen of er een recht van repliek is, dan wel anderszins wordt voorzien in een adequaat mechanisme om onjuiste, onvolledige of overbodige persoonsgegevens achteraf te verbeteren of te verwijderen. Het recht van repliek is een laagdrempelige invulling van de journalistieke rectificatienorm), die recht doet aan het belang om de journalistieke vrijheid niet op voorhand te beknotten door alle regels uit de Wbp van toepassing te verklaren. Als betrokkenen echter geen mogelijkheid hebben om achteraf, na publicatie op internet, commentaar te leveren op persoonsgegevens over hen die evident onjuist zijn, kan niet worden aangenomen dat de publicatie een uitsluitend journalistiek doeleinde dient. In dat geval zijn dus alle verplichtingen uit de Wbp van toepassing. De verantwoordelijke voor een niet-journalistieke publicatie kan niet volstaan met het toevoegen van een opmerking van een betrokkene dat gegevens onjuist zijn; hij moet de betreffende persoonsgegevens verwijderen of verbeteren.
Richtsnoeren publicatie van persoonsgegevens op internet.